Thu nhập của người Mỹ

Oprah Winfrey vẫn là "nữ hoàng thu nhập" - Ảnh: CC

Vào thời điểm khi các tạp chí công bố những người có thu nhập trong năm cao nhất nước Mỹ hoặc thu nhập "đặc biệt" thì thiên hạ thường hay trầm trồ, xuýt xoa. Quả thực, chuyện thu nhập tại Mỹ có lắm điều thú vị.

Trường hợp cựu Tổng thống Bill Clinton là một ví dụ. Khi còn tại chức, ông nhận mức lương Tổng thống Mỹ là 400.000 USD/năm, thế mà sau khi chia tay Nhà Trắng 5 năm, thu nhập của ông trong năm 2006 kiếm được từ những lần đi diễn thuyết lên đến hơn 10 triệu USD (việc này có thể còn do ảnh hưởng việc bà Hillary Clinton ngày càng có hy vọng sẽ được đảng Dân chủ đề cử ra tranh ghế tổng thống năm 2008 nên nhiều tập đoàn, công ty, tổ chức... "đầu tư" vào phu quân).

Tài liệu công khai tài chính thu nhập của các thượng nghị sĩ Mỹ và người phối ngẫu công bố cuối tuần qua cho thấy, trong năm qua, ông Clinton đi diễn thuyết cả thảy 57 lần, trung bình mỗi lần nhận được 179.560 USD, lần cao nhất ông được trả đến 450.000 USD hồi tháng 9.2006 khi thuyết trình trước diễn đàn tài chính London.

Những nhân vật nổi bật khác, đặc biệt là các siêu sao thì khỏi nói. Đứng đầu bảng là "Nữ hoàng truyền hình" Oprah Winfrey kiếm được 260 triệu USD chỉ trong năm 2006, kế đến là "vua" golf Tiger Wood, rồi Madonna... Trong khi đó, mức lương của các chính khách Mỹ thì "chẳng đáng là bao".

- Tổng thống Mỹ: 400.000 USD/năm
- Thượng nghị sĩ, dân biểu: 162.100 USD/năm
- Thống đốc tiểu bang Colorado: 90.000 USD/năm
- Thượng nghị sĩ tiểu bang, dân biểu tiểu bang Colorado: 30.000 USD/năm
- Thị trưởng thành phố Denver, bang Colorado: 136.920 USD/năm
- Công tố viên Tòa án liên bang khu vực Denver: 144.720 USD/năm
(Nguồn: The Denver Post 22.5.2007)

Mức lương của các viên chức tiểu bang thì do tiểu bang quy định. Trong khi Thống đốc bang California, cựu ngôi sao màn bạc và là triệu phú Arnold Schwarzenegger nhận mức lương thống đốc cao nhất nước Mỹ là 206.500 USD/năm, thì Thống đốc bang Maine chỉ hưởng mức lương khiêm tốn 70.000 USD/năm. Một trường hợp khác là Thống đốc bang New Jersey, triệu phú Phil Bredesen chỉ nhận tượng trưng có 1 USD trong khi mức lương quy định cho chức vụ thống đốc bang này đứng hàng thứ tư nước Mỹ: 175.000 USD/năm.

Vả chăng, các chính khách này còn nghĩ đến chuyện "đường dài" trên chính trường, biết đâu còn ra tranh cử tổng thống, rồi sau đó về vườn còn được đi diễn thuyết kiếm tiền dễ dàng như ông Bill Clinton?! Về các vị dân biểu tiểu bang, trong buổi nói chuyện trên đài phát thanh sáng 16.6.2007, dân biểu người Mỹ gốc Việt Hubert Vo, tiểu bang Texas, cho biết mỗi tháng ông chỉ nhận có 600 USD.

So với mức thu nhập của các tổng giám đốc, giám đốc công ty, tập đoàn, người điều hành các doanh nghiệp... thì các chính khách thua xa. Tại California, đứng đầu danh sách là Giám đốc Công ty Oracle - ông Larry Ellison - với tổng mức thu nhập trong năm 2006 lên đến 60,51 triệu USD. Nhưng giới phân tích tài chính lại chú ý đến ông Robert Huang: tuy chỉ nhận 7,27 triệu USD nhưng khoản tiền này chiếm đến 14,1% trên tổng lợi nhuận của Công ty Synnex - trong khi khoản tiền của ông Ellison nói trên chỉ chiếm 1,8%. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến phần lợi nhuận chia cho các cổ đông và do đó, sẽ ảnh hưởng đến giá cổ phiếu công ty trên thị trường chứng khoán.

Thu nhập của giới lao động thì sao? Theo số liệu thống kê của US Bureau of Labor Statistics thì mức thu nhập trung bình của công nhân ở bang Colorado là 41.450 USD/năm và mức thu nhập trung bình của các giám đốc điều hành ở bang này là 149.300 USD/năm. Các con số này xem ra đều cao hơn rất nhiều so với thu nhập trung bình của dân nhập cư. Mức lương trả theo giờ phổ biến ở các bang dành cho lao động phổ thông là khoảng 8 - 10 USD/giờ, thợ chuyên môn thì từ 12 - 30 USD/giờ. Một điểm cũng cần ghi nhận là với những người di dân lậu mà theo số liệu phỏng đoán khoảng 12 triệu người, thì thu nhập của họ rất "thê thảm".

Họ bị trả lương thấp so với những lời hứa hẹn trước đó mà không dám thưa kiện vì sợ bị trục xuất. Ngoài ra, phải nói là những nhân vật hoạch định chính sách, những đại biểu dân cử thường không hay biết hoặc giả không quan tâm mấy về mảng công nhân nước ngoài bị lạm dụng, bị bóc lột sức lao động vì phần lớn, đó là những người thấp cổ bé miệng, lại làm việc ở những nông trang xa xôi hẻo lánh. Đồng ý là mức lương tối thiểu ở Mỹ cũng còn cao hơn rất nhiều so với nhiều nước khác, tuy nhiên, không nên căn cứ vào đó mà nghe theo lời quảng cáo, hứa hẹn hão huyền của các tổ chức tuyển dụng lao động. Cần phải nắm vững những điều khoản quy định trong hợp đồng để tránh bị lừa đảo.

Lê Đình Bì