Hồ sơ tình báo Iraq" lan tới Úc

Bộ trưởng Quốc phòng Úc Robert Hill phủ nhận chính phủ đã để rò rỉ kết quả báo cáo của Ủy ban lưỡng đảng quốc hội

Phát biểu ngày 19-2 trước một ủy ban quốc hội, giám đốc Tổ chức Tình báo quốc phòng Úc (DIO) Frank Lewincamp không chối bỏ việc ông chính là người mà tờ The Age (Melbourne) đã trích dẫn nói rằng khả năng vũ khí hủy diệt hàng lọat của Iraq là "tiềm tàng" và không đủ sức biện minh cho việc khởi chiến.

Phe đối lập tấn công ngay lập tức. Thủ lĩnh phe đối lập Mark Latahm đã lặp lại yêu cầu mở cuộc điều tra độc lập về thông tin tình báo trước chiến tranh. Ông nói: "Điều quan trọng là xác lập sự thật... Nếu chúng ta đã sai lầm trong tham mưu tình báo hay trong tiến trình ra quyết sách thì chúng ta không thể để những sai lầm đó xảy ra lần nữa".

Ngày 18-2, nhóm 60 nhà khoa học có ảnh hưởng ở Mỹ trong đó có 20 người đoạt giải Nobel đã tố cáo chính quyền của Tổng thống Bush bóp méo các kết quả khoa học nhằm phục vụ các mục tiêu của chính quyền trong các lĩnh vực môi trường, y tế, sinh học và vũ khí hạt nhân. Liên đoàn các nhà khoa học (UCS) còn công bố báo cáo dài 46 trang nêu các bằng chứng khẳng định những lời cáo buộc trên. Theo UCS, trong nhiều trường hợp chính quyền Mỹ đã không tham khảo ý kiến các chuyên gia khoa học độc lập khi giải quyết các vấn đề chính sách. Ngoài ra chính quyền thường xuyên kiểm duyệt và tịch thu các báo cáo khoa học của UCS, giải tán các ủy ban tư vấn của chính phủ đưa ra những ý kiến đi ngược lại quan điểm của chính quyền, thành lập các ủy ban tư vấn bao gồm các quan chức không có năng lực. M.KA (Theo Guardian, Seattle Times)

Theo đài Al Jazeera, trước đó tờ Sydney Herald Morning ngày 17-2 đã đòi mở cuộc điều tra độc lập và tuyên bố đã nắm được nội dung một báo cáo điều tra của Ủy ban lưỡng đảng quốc hội (dự kiến công bố ngày 1-3), khẳng định chính quyền Úc không "thêu dệt" thông tin tình báo. Tuy nhiên, ủy ban này đã phê bình chất lượng tham mưu của các cơ quan tình báo trong việc cung cấp thông tin về mối đe dọa của tổng thống Iraq Saddam Hussein.

Báo cáo nói các cơ quan tình báo không đưa ra "những lời tham mưu có đẳng cấp cao nhất" trước chiến tranh. Các tác giả của báo cáo cũng khẳng định bị bối rối vì không thể tiếp cận các quan chức Úc từng viết những báo cáo được dùng để biện minh cho chiến tranh. Vì những lý do đó, họ muốn có một cuộc điều tra thứ hai với "những quyền lực mạnh mẽ hơn".

Phe đối lập Công Đảng Úc đang đòi một ủy ban điều tra độc lập với những quyền lực của hoàng gia để buộc các nhân chứng phải điều trần.

Có vẻ chính quyền Thủ tướng Howard đang phải trải qua những thể nghiệm không mấy thú vị của các chính quyền đồng minh G. Bush và Tony Blair. Từ việc "để lộ những thông tin nhạy cảm" (như tiết lộ của chuyên gia vũ khí Anh David Kelly và cái chết của ông này) tới việc rò rỉ thông tin báo cáo trước giờ G (trường hợp của báo cáo HuTSn bị rò rỉ trước khi công bố) cho tới vấn đề "tính đẳng cấp" của thông tin tình báo (việc chính quyền Mỹ bào chữa đã hành xử "do tin vào thông tin tình báo"). Một sự sụp đổ tình báo kiểu domino hậu chiến tranh Iraq.

DUY VĂN