Giá dầu thế giới tăng lên mức kỷ lục

Trước sức ép từ những nỗi lo về tình hình an ninh bất ổn dẫn đến nguồn cung dầu từ khu vực Trung Đông có thể bị gián đoạn và nhu cầu xăng tại Mỹ tăng đột biến, giá dầu thế giới đã tăng lên mức cao nhất từ trước tới nay là gần 42 USD/thùng. Trong nước, giá nhập khẩu cũng tăng cao gây khó khăn cho các công ty kinh doanh xăng dầu.

Đầu giờ sáng nay 15-5 theo giờ Hà Nội, giá dầu thô ngọt nhẹ Mỹ trên thị trường New York giao tháng 6/2004 tăng 30 UScent, đóng cửa ở mức 41,38 USD/thùng sau khi đã tăng lên mức cao kỷ lục trong suốt lịch sử 21 năm tồn tại của Sở giao dịch New York (NYMEX) là 41,56 USD/thùng. Tại London, giá dầu thô Brent Biển Bắc cũng tăng 31 UScent lên mức rất cao là 38,80 USD/thùng.

Theo các chuyên gia, dự trữ xăng dầu của Mỹ giảm, nguy cơ khủng bố tại Trung Đông và nhu cầu dầu mỏ của thế giới tăng là những nguyên nhân chính khiến giá dầu tăng mạnh. Các nhà giao dịch cho biết, thị trường dầu thô còn phản ứng theo diễn biến của thị trường xăng, vốn tăng vọt lên mức cao kỷ lục mọi thời đại là 1,42 USD/gallon sau khi có tin dự trữ xăng của Mỹ giảm đúng vào thời điểm mùa hè - mùa cao điểm về nhu cầu xăng dầu - đang đến gần.

Trong khi đó, thị trường vẫn chưa hết lo về nguy cơ xảy ra các vụ tấn công khủng bố tại Arập Xêút và Iraq, hai nguồn cung cấp chính của "rốn dầu thế giới" Trung Đông vốn chiếm khoảng 2/3 trữ lượng dầu mỏ của thế giới.

Như vậy kể từ đầu năm tới nay, giá dầu thô thế giới đã tăng tới 27%  trong khi giá xăng thế giới lại tăng tới 49%. Các nhà buôn trên thị trường New York đều cho rằng, giá dầu thô sẽ sớm vượt qua 42 USD/thùng trong bối cảnh nguồn cung vẫn tiếp tục khan hiếm và nhu cầu tăng mạnh.

Cơ quan Năng lượng quốc tế Mỹ (IEA) cho biết, sự tăng trưởng bùng nổ của nền kinh tế toàn cầu hiện nay khiến nhu cầu dầu thô của thế giới đang tăng ở mức cao nhất trong 16 năm qua, buộc cơ quan này phải nâng dự báo về mức cầu dầu thô của thế giới năm nay thêm 330.000 thùng/ngày lên 80,6 triệu thùng/ngày.

Trước tình trạng leo thang của giá dầu thế giới, chủ tịch Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) Purnomo Yusgiantoro cho biết, các nước thành viên đều nhất trí sẽ tăng sản lượng của cả nhóm để kiềm chế sự tăng giá dầu thô thế giới. Hiện hạn ngạch sản lượng của OPEC (trừ Iraq) là 23,5 triệu thùng/ngày nhưng IEA ước tính các nước OPEC đang sản xuất khoảng 25,4 triệu thùng/ngày, vượt hạn ngạch gần 2 triệu thùng/ngày. Dự kiến OPEC sẽ thảo luận cụ thể vấn đề này, trong đó có đề nghị của Arập Xêút về tăng sản lượng của OPEC thêm 1,5 triệu thùng/ngày, trong cuộc họp không chính thức vào ngày 21/5 tới, bên lề Diễn đàn năng lượng quốc tế .

Giá xăng dầu thế giới tăng vọt, trở thành vấn đề kinh tế lớn đối với các quốc gia nhập khẩu dầu lửa, tác động tiêu cực tới nhiều ngành, lĩnh vực mà hàng không là một ví dụ điển hình. Nhiều hãng hàng không lớn thế giới như British Airways (BA), hãng Qantas của Australia và Air New Zealand đồng loạt  tăng giá vé. Hãng BA vừa tăng giá vé khứ hồi và vé một chiều đi quốc tế mua ở Anh lần lượt 5 và 2,5 bảng Anh, còn mua ở các nước khác tăng 4 bảng. Trong khi đó, hãng Qantas của Australia và Air New Zealand cũng tuyên bố sẽ nâng giá vé của mình với lý do trong năm qua giá nhiên liệu đã tăng 60%. Qantas cũng tăng 6 đô la Australia đối với vé các tuyến bay nội địa và 15 đô la Australia  đối với vé đi quốc tế. Còn Air New Zealand nâng giá vé của mình lên từ 6-15 đô la New Zealan tùy theo tuyến bay. Hai đại gia trong ngành hàng không của Mỹ là Continental và American Airlines cũng nâng giá vé nội địa và chuẩn bị nâng giá vé đi quốc tế.

Các chuyên gia kinh tế nhận định, giá dầu là một yếu tố chính trong các giai đoạn kinh tế toàn cầu suy yếu trong vòng 30 năm qua. Một nghiên cứu mới đây của Cơ quan Năng lượng quốc tế nhận định các quốc gia đang phát triển phải nhập dầu là những nước sẽ lao đao nhất trong bối cảnh giá dầu đang tăng ở mức như hiện nay. Nhiều nước, đặc biệt là tại châu Á, có các ngành chế tạo rất cần tới dầu. Nếu tính bình quân thành phẩm thì mỗi nước tại châu Á và châu Phi thường dùng gấp đôi số dầu so với các nước phát triển.

Trong nước, các công ty kinh doanh xăng dầu liên tục bị thua lỗ do giá dầu thế giới tăng cao. Theo Tổng công ty Xăng dầu, với mức giá xăng dầu cao như vậy thì mỗi tháng tới đây, Tổng công ty sẽ lỗ tối thiểu 400 tỷ đồng, cả năm có thể lỗ ít nhất 2.400 tỷ đồng.

T.Hữu - T.A