Có tiền... xài cũng khó

Ông Tiến bước ra khỏi trụ sở Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM với vẻ mặt lo âu. Chỉ còn 4 ngày nữa đến hạn đóng học phí cho cô con gái du học ở Australia, thế mà ông vẫn chưa xin được giấy phép chuyển ngoại tệ ra nước ngoài. Ông than các loại giấy tờ cần có theo quy định nhà nước sao nhiêu khê quá.

Theo quy định hiện hành (Thông tư 01/1999 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) về quản lý ngoại hối, muốn chuyển được tiền, ông Tiến phải nộp đủ bản sao của 7 loại giấy tờ gồm: chứng minh nhân dân, hộ chiếu của cô con gái chuẩn bị đi du học, giấy thông báo nhập học của trường, giấy báo các khoản phí phải đóng, chứng minh nhân dân của ông, hộ khẩu gia đình để chứng minh mối quan hệ cha con và cuối cùng là văn bản cho đi du học của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Đối với ông Tiến, trong số các giấy tờ nói trên thì giấy phép cho đi du học của Bộ Giáo dục và Đào tạo là ông gần như bó tay. Trong quá trình làm thủ tục cho con đi học, ông chẳng thấy ai hỏi đến giấy phép này. Nay đến giai đoạn cuối thì lại gặp rắc rối. Mà con gái ông đi du học bằng số ngoại tệ dành dụm của vợ chồng ông mấy chục năm nay chứ có phải bằng ngân sách của Nhà nước đâu(?).

Không quen biết ai ở Bộ Giáo dục và Đào tạo, ông đến gõ cửa dịch vụ du học, người ta nói phải mất 4 tuần mới lo được giấy phép này với lệ phí 100 USD. Bốn tuần, khoảng thời gian dài quá trong khi ông cần nó trong vòng 4 ngày. Cuối cùng, ông Tiến cũng tìm ra cách chuyển tiền, với mức phí 4%.

Nhằm hạn chế nạn chuyển ngân lậu, quy định về quản lý ngoại hối hiện nay chỉ cho phép người đi học chuyển tiền bằng đúng số họ phải nộp ghi trên các loại giấy báo. Xét ra quy định này rất tiện cho người quản lý nhưng lại vô cùng bất tiện cho người dân. Ngoài tiền đóng học phí du học sinh còn phải trang trải các khoản tiền ăn ở, đi lại, bảo hiểm, sách vở, dụng cụ học tập, kể cả tiền tiêu vặt. Những khoản kể trên, không phải loại nào cũng có giấy thông báo nộp tiền để trình lên NHNN.

Trước đây khi việc cấp phép chuyển ngoại tệ ra nước ngoài còn do Vụ Quản lý Ngoại hối thực hiện, nhiều trường hợp xin chuyển tiền theo nhu cầu thực tế phát sinh nhưng không có hóa đơn đều được xét giải quyết. Người có thẩm quyền ở đó được phép "quyết" trong hạn mức 30.000 USD. Nhưng từ đầu năm nay, khi việc cấp phép trên được chuyển giao cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM thì ách tắc phát sinh do lãnh đạo cơ quan này không được phân bổ hạn mức tối đa.

TBKTSG, 6/7