10 sự kiện khoa học tiêu biểu trong năm 2000

Năm cuối cùng của thế kỷ 20 khép lại với nhiều sự kiện khoa học nổi bật. Có sự kiện trở thành thành tựu khoa học nhưng cũng có sự kiện chỉ nhằm xác nhận lại những giả thiết trước đây. Thậm chí có sự kiện gọi là khoa học mà không hề “khoa học” chút nào... Tuy vậy, tạp chí TIME đã bình chọn đó là những sự kiện đáng chú ý nhất.

Cuộc cách mạng khoa học vang dội nhất năm 2000, là sự kiện các nhà khoa học giải mã thành công cấu trúc bộ gene người, thành phần quyết định tính di truyền. Thành công của hai nhà khoa học Francis Collins và Craig là bước đầu đặt nền móng tiến tới khả năng biến đổi gene con người để cải thiện bản chất tự nhiên, giúp con người khoẻ hơn, thông minh hơn và sống lâu hơn.

2- Tìm thấy gene gây bệnh Alzheimer

Khoa học thế giới đã có bước tiến nhảy vọt khi tìm ra gene gây nên bệnh Alzeimer, căn bệnh tổn thương não gây mất trí nhớ và chứng tâm thần phân liệt thường gặp ở người già.

3- Hy vọng cấy ghép bộ phận cơ thể heo sinh sản vô tính vào con người

Tuy không lanh lợi như chú cừu Dolly, nhưng 5 chú heo con đầu tiên ra đời bằng phương pháp sinh sản vô tính lại có tầm quan trọng hơn. Hiện công ty PPL Therapeutics (có trụ sở tại Scotland, New Zealand và Mỹ) vẫn đang tiếp tục áp dụng công trình gene để phát triển việc sinh ra những chú heo có các bộ phận tương quan với các bộ phận của con người. Nếu thành công, một ngày nào đó phương pháp sinh sản vô tính có thể cung cấp những bộ phận cơ thể heo khoẻ mạnh để cấy ghép, thay thế những bộ phận bệnh tật của cơ thể người.

4- Tìm thấy thành phố cổ Ai Cập dưới lòng Địa Trung Hải

Nhà thám hiểm người Pháp Franck Goddio đã tìm thấy thành phố cổ Herakleion của Ai Cập, ngoài khơi vùng biển Alecxandra của Pháp, thuộc Địa Trung Hải. Các báu vật được tìm thấy là một chiếc đầu vua Faraon bằng đất sét basalt, bức tượng bán thân không đầu của nữ thần Isis, bức tượng thần mặt trời có râu… Các báu vật này rất giống những gì mà Herodotus, nhà khảo cổ nổi tiếng người Hy Lạp (484-425 trước Công nguyên), đã miêu tả trong nhật ký của mình khi ông đến thành phố cổ Herakleion năm 450 trước Công nguyên.

5- Sao Hoả không khô như khúc xương

Những hình ảnh bề mặt sao Hoả cho thấy hành tinh đỏ này không khô héo như nhiều nhà khoa học vẫn nghĩ. Người ta hy vọng vẫn còn những cơn thuỷ triều ẩn núp đâu đó trong lòng sao Hoả. Thậm chí, các nhà khoa học đang tìm cách dẫn nguồn nước từ trái đất lên hành tinh này.

6- Những phương pháp phát hiện sớm ung thư vú

Thậm chí phương pháp chụp tia X quang vú cũng không thể dò ra khối u ác tính cho tới khi khối u này phát triển từ 5 đến 7 năm sau, nhưng như vậy là quá trễ. Đó là lý do vì sao các nhà nghiên cứu cố gắng tìm ra phương pháp phát hiện các khối u sớm hơn. 3 trong số những phương pháp đó mở ra nhiều hứa hẹn: Thử máu để ngăn chặn những tế bào ung thư biến thành khối u; Kiểm tra tinh thể lỏng lấy từ tuyến sữa của vú để phát hiện các tế bào báo hiệu sự phát triển không bình thường và cuối cùng là Sử dụng hình ảnh cộng hưởng của nam châm để tìm ra những tế bào có vấn đề.

7- Chú của khỉ

Đó là khỉ Eosimias, một sinh vật có lông, 4 chân, sống cách đây 45 triệu năm và có thể nằm vừa trong lòng bàn tay chúng ta. Theo các nhà khoa học, “vật chứng” Eosimias này có liên quan đến sự tiến hoá của loài người. Con vật già nhất được biết như là một động vật linh trưởng cấp cao, một nhóm trong số này chuyển sang khỉ, một nhóm chuyển sang khỉ không đuôi, và một nhóm tiến hoá thành người.

8- Thời đại của trà

Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng uống một tách trà đen mỗi ngày sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim đột ngột. Theo họ, trà đen có thể khôi phục khả năng đàn hồi của các mạch máu đã mất tính co giãn mỗi khi nhịp đập tăng nhanh vì xúc động.

9- Đưa tàu Hunley lên bờ

Tàu ngầm H.L.Hunley (Mỹ) đã được một đoàn chuyên gia trục vớt vào năm nay, kết thúc 136 năm nằm dưới lòng biển. Năm 1846, trong cuộc nội chiến Mỹ, tàu ngầm H.L.Hunley bị tấn công bằng ngư lôi và chìm xuống đáy vùng biển phía Nam bang Carolina. Sau đó, không biết vì nguyên nhân nào, con tàu này đã “lặn” xuống đáy Đại Tây Dương.

10- Xác nhận nguyên nhân cái chết của Hoàng thái tử Louis 17 nhờ DNA

Sau khi cách mạng Pháp chấm dứt, Hoàng thái tử Louis 17 cũng kết thúc cuộc đời tại nhà tù Paris lúc vừa 10 tuổi. Tuy nhiên sau nhiều thập kỷ, nhiều người vẫn không tin vị hoàng tử bé nhỏ này chết vì bệnh lao. Năm nay, khi phân tích mẫu DNA lấy từ quả tim được giữ lại của hoàng tử và những mẫu tóc của Hoàng hậu Marie Antoinette, các nhà khoa học mới khép lại nghi vấn này. Hoàng tử Louis chết vì bệnh lao.

(Theo Sài Gòn Giải Phóng, 23/12)