Bỏ thi tốt nghiệp THCS: Cuộc trắc nghiệm chưa có đáp số

Kỳ thi tốt nghiệp THSC cuối cùng

GS Văn Như Cương, Hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế Vinh - Hà Nội cho biết "Quốc hội quyết định từ năm 2006 bỏ thi tốt nghiệp THCS, lý do đưa ra là 99% đỗ, thi để loại 1 - 2 em thì thi làm gì... Bỏ thì được, nhưng sau đó phải làm thế nào đây? - Một câu hỏi rất lớn".

Loay hoay thi hay xét tuyển

Một cán bộ thuộc Sở GD-ĐT Hải Phòng nhận xét: nếu chúng ta coi kỳ thi tốt nghiệp THCS từ trước đến nay tồn tại như một cái đinh thì đã đến lúc phải nhổ cái đinh đó đi. Nhưng, nhổ đinh không khó, khó là ở chỗ còn đó một cái lỗ và chúng ta sẽ lấy cái gì để lấp cái lỗ đó?

Quả thật, về phương án "lấp lỗ” này, ngay bản thân Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cũng còn đang lúng túng vì, quyền xét tốt nghiệp THCS để xét tuyển hay thi tuyển vào lớp 10, theo Luật Giáo dục sửa đổi hoàn toàn phụ thuộc vào từng địa phương.

Dự báo ranh giới của việc thi hay xét tuyển sẽ là "mồi lửa" châm ngòi cho sự bùng phát các lò luyện thi làm mất hết ý nghĩa của quyết định bỏ thi tốt nghiệp. Theo GS Văn Như Cương, nếu tổ chức một cuộc thi vào lớp 10 thì kỳ thi lại trở nên càng căng thẳng. Các lò luyện thi vào lớp 10 sẽ mở ra và nhiều hơn gấp bội lần lò luyện thi vào đại học. Còn nếu không thi mà xét tuyển dựa vào học bạ thì vô hình trung đây là biện pháp tăng lương gián tiếp cho thầy, cô giáo cấp THCS. Tiêu cực sẽ xảy ra: tất cả học bạ của học sinh lúc đó cực kỳ cao siêu.

Còn ông Huỳnh Công Minh, Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM cũng như rất nhiều giám đốc sở khác đã khẳng định, nếu Bộ GD-ĐT đồng ý sẽ thi tuyển vào lớp 10 với ba môn: Toán, Văn, Ngoại ngữ. Bởi, không thể và "không nên" bỏ thi tốt nghiệp mà cũng bỏ thi vào lớp 10 thì khi đó lấy gì để phân biệt trình độ học sinh công lập, dân lập cho khách quan?

Bỏ thi tốt nghiệp THCS không có nghĩa là bỏ đánh giá?

Khẳng định rằng bỏ thi tốt nghiệp THCS không có nghĩa là bỏ đánh giá, Vụ trưởng Vụ THPT Lê Quán Tần cho biết, phương pháp đánh giá sẽ bám sát ba vấn đề: thứ nhất, quản lý tốt việc thực hiện chương trình lớp 9, tránh tâm lý giáo viên và học sinh có thi tốt nghiệp thì mới dạy và học nghiêm túc; thứ hai, các địa phương cần có đánh giá khách quan đối với học sinh trong suốt năm học; thứ ba, phải quản lý chặt chẽ hơn để bảo đảm công bằng trong các quận huyện tránh tình trạng nếu không tổ chức thi thì sẽ rơi vào xu hướng đánh giá lỏng lẻo, chất lượng thấp nhưng kết quả cao.

Nhưng ai cũng biết các vấn nạn chạy điểm, chạy thầy, chạy bằng cấp vô cùng quyết liệt trong nhà trường Việt Nam. Ngay cả khi tổ chức thi thì giữa kết quả thực chất và kết quả "đẹp" cũng đã chênh nhau một trời một vực.

Tuy nhiên, ông Nguyễn An Ninh, Cục trưởng Cục khảo thí và kiểm định chất lượng Bộ GD-ĐT vẫn khẳng định. "Bỏ kỳ thi tốt nghiệp THCS không có nghĩa là không đánh giá được đầu ra bằng một kỳ thi tốt nghiệp THCS nữa và cũng không có nghĩa cho học sinh 9 năm học có học bạ đẹp, mà mong muốn cả hệ thống giáo dục phải đi vào chất lượng!".

Có một thực tế là bỏ thi sẽ tiết kiệm được hàng tỉ đồng như dẫn chứng của tỉnh Sơn La, nơi dân số 1 triệu người nhưng mỗi năm ngân sách tỉnh chi hơn 1 tỉ đồng để tổ chức thi tốt nghiệp THCS. Mặt khác, có thể tiếp cận chủ trương bỏ thi ở góc độ khác: chúng ta đang tiến hành phổ cập giáo dục THCS và đến năm 2008-2009, khi mọi công dân trong độ tuổi đều đạt kiến thức phổ cập thì việc tổ chức thi tốt nghiệp không còn ý nghĩa.

Vậy là, tuy quyết định bãi bỏ kỳ thi tốt nghiệp THCS đã trở thành "quân lệnh" nhưng những ngổn ngang được dự báo chắc chắn sẽ diễn ra lúc "quân lệnh" này đi vào cuộc sống. Phải chăng ngành giáo dục đang bước vào một cuộc trắc nghiệm chưa hề có đáp số.

Theo Thời báo Kinh tế Việt Nam