Các bị can trong vụ án gồm Nguyễn Quang Tuấn (SN 1971), trú tại 92 đường Nhị Thanh, phường Tam Thanh, TP.Lạng Sơn, nguyên là Chủ nhiệm HTX 1/5; Nguyễn Minh Lương (1951), trú tại 27 P.Hoàng Văn Thụ (TP.Lạng Sơn), nguyên là kế toán HTX và Trần Bá Đức (1959) tại khóm I, thị trấn Khe Sanh, huyện Hướng Hoá (Quảng Trị) là đồng phạm.
HTX 1/5 có chức năng kinh doanh dịch vụ bốc xếp, trông coi hàng hoá, kinh doanh bãi đỗ xe. Nhưng do hoạt động kinh doanh tại cửa khẩu, Tuấn biết "lộ trình" các doanh nghiệp làm thủ tục hải quan xuất khẩu hàng hoá, nên Tuấn trực tiếp lập hồ sơ khống xin hoàn thuế GTGT để chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước. Để thực hiện "ngón nghề" này, Tuấn làm quen với Hồ Đại Nam - Giám đốc Công ty thương mại Quảng Trị, Công ty TNHH Đào Đắc, Lao Bảo (Quảng Trị) và Chi nhánh Công ty cổ phần XNK thủ công mỹ nghệ Nam Định tại Lạng Sơn để hợp thức hoá việc mượn hàng của các chủ hàng và các doanh nghiệp, thoả thuận miệng trả cho đơn vị có hàng bằng 2,5% giá trị doanh số hàng hoá theo hoá đơn GTGT khi rút ra.
Đồng thời, Tuấn chỉ đạo Nguyễn Minh Lương và Trần Bá Đức cùng vào cuộc với các "khách hàng thượng đế" có hàng hoá trực tiếp bán hàng sang Trung Quốc và thu tiền hàng, còn khâu thủ tục hải quan xuất khẩu hàng được thực hiện thông qua pháp nhân HTX 1/5. Qua đó, HTX được hoàn thuế và sẽ trích lại cho các doanh nghiệp theo thoả thuận. Chỉ từ tháng 7 - 12/2000, tổng số tờ khai hải quan XK hàng hoá do nhiều đối tượng phải làm "qua tay" HTX 1/5 là 1.004 tờ khai với số lượng hàng hoá là 25.031 tấn, có tổng doanh số hàng hoá là 83.010.676.000 đồng, trong đó thuế GTGT 5% là: 4.150.533.800 đồng.
Qua 4 quyết định hoàn thuế GTGT của Cục Thuế Lạng Sơn là: 4.118.108.438 đồng, thì Tuấn và Lương đã hoàn tất thủ tục đến ngân hàng rút 3.512.867.369 đồng. Trong số tiền đã rút được, Tuấn đã chi trả cho 3 công ty theo tỉ lệ 2,5% và kế toán Lương với tổng số tiền là 2.303.066.098 đồng và phần của Tuấn chiếm hưởng là 1.209.801.271 đồng.
Ma thuật kiếm tiền từ "bàn tay trắng" của Tuấn là: Trên mỗi hoá đơn bán hàng của HTX có nội dung ghi bán hàng cho Công ty TNHH thương mại Bằng Tường, có địa chỉ tại 105 đường Ngân Hưng, Bằng Tường và Công ty thương mại hữu hạn Đại Thành, tại 56 đường Minh Phú, TP.Nam Ninh (Trung Quốc). Nhưng Tổng cục Thuế Nhà nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa đã trả lời: Hai công ty trên không tồn tại tại nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa.
Sau khi sự vụ bị bại lộ, cơ quan điều tra đã thu hồi số tiền trên từ 3 công ty và các đối tượng liên quan. Cho đến ngày xét xử, Tuấn vẫn chưa có khả năng thu hồi 909.801.271 đồng tiền thuế của Nhà nước, nhưng xét tính chất của vụ án là nghiêm trọng bởi hành vi lừa đảo có tổ chức, trong đó Tuấn là chủ mưu, cầm đầu, còn Lương và Đức phạm tội với vai trò là đồng phạm, giúp sức.
Do coi trọng phần tranh tụng, phiên toà đã phải kéo dài thêm một ngày. Ngày 28/8, TAND tỉnh Lạng Sơn đã tuyên án: Bị can Nguyễn Quang Tuấn 8 năm tù giam và cộng thêm 2 năm tù giam mà Tuấn đã lĩnh án từ phiên toà khác, đồng thời phải bồi hoàn 909.801.271 đồng; Nguyễn Minh Lương chịu mức án 4 năm tù giam và Trần Bá Đức 3 năm tù giam về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
(Theo Lao Động)
